Je komt robots op steeds meer plekken tegen. Iedereen denkt aan wat anders bij het woordje ‘robot’. De een denkt aan een spannende science-fictionfilm, en de ander werkt al dagelijks met een vorm van robotica. Als je in de zorg werkt, is de kans al heel groot dat je met robots werkt. Zorgrobots, worden deze mechanische hulpjes ook wel genoemd. Wij namen eens een kijkje in de wondere wereld van zorgrobotica.
Allereerst is het goed om onderscheid te maken tussen de verschillende doeleinden van zorgrobots. Je kunt zo’n zorgrobot inzetten voor dagelijkse handelingen, maar ook voor ontspanning, beweging en gezelschap voor mensen die daar behoefte aan hebben. En dan heb je natuurlijk nog robots die helpen bij andere takken van zorg, zoals chirurgie. Wij focussen ons hier op zorgrobots die vooral voor het sociale en praktische deel ondersteunen. Denk daarbij aan robots die zorgpersoneel kunnen ondersteunen door ze bijvoorbeeld bij iemand thuis te zetten.
Robotdieren voor in de zorg
In de loop der jaren zijn er al een hoop robots gebruikt in de zorg en er komt steeds meer bij. Sommige zijn handig voor kleinigheden, andere worden echt een maatje voor diegene die zorg nodig heeft. In dat tweede geval kun je niet om de robotdieren heen. Robotdieren? Jazeker. We pikken er een aantal voor je uit.
Paro
Paro is een zeehondrobot en wordt gebruikt voor ontspanning en therapeutische doeleinden. Deze zorgrobot is perfect voor mensen met dementie, verstandelijk of meervoudig beperkten en kinderen met autisme. Dat komt omdat Paro specifiek voor rust zorgt: het is een heuse knuffelrobot. Door de sensoren onder zijn vacht, reageert hij op geluid, aanraking en beweging. Hierdoor worden mensen gestimuleerd tot interactie.
Joy for All
Deze robotkat is zeer geschikt voor mensen met dementie. Stel je voor: iemand heeft zijn of haar hele leven (huis)dieren gehad en verzorgd maar is in een situatie beland waardoor voor een dier zorgen bijna onmogelijk is. Dan is Joy for All de perfecte oplossing. Ze miauwt, spint en reageert op aanrakingen. Bovendien is deze zorgrobot niet al te duur, waardoor het ook een optie is voor mensen met dementie om er zelf een aan te schaffen.
Humanoïde robots voor in de zorg
Maar er zijn ook de zogenaamde ‘humanoïde’ zorgrobots. Humanoïde wil zeggen dat de robots een menselijke vorm hebben. Deze robots zijn vaak iets geavanceerder dan de robotdieren en zijn daarom geschikt voor verschillende taken binnen de zorg. Hieronder zie je een aantal voorbeelden.
Pepper
Pepper is niet een zorgrobot pur sang, maar wordt wel veel ingezet in de zorg: het is namelijk een echte gangmaker. Pepper heeft gezichtsherkenning en spraakherkenning en kan met cliënten communiceren via spraak en via het scherm op zijn buik. Hierdoor wordt-ie veel gebruikt voor sociale interactie. Mensen die eenzaam zijn, kunnen veel baat hebben bij zo’n robot. Doordat de stress hierdoor vermindert en de rust toeneemt, kan dit leiden tot vermindering van medicatie.
Zora
Ook Zora is een humanoïde robot. Waar Pepper een echte gangmaker is qua sociale skills, is Zora een zorgrobot die zich vooral bezighoudt met beweging van de cliënt. Denk daarbij aan revalidatie. Doordat-ie zelf actief kan bewegen, kunnen bepaalde dingen worden voorgedaan aan een groter publiek. Zora is dan ook inzetbaar voor groepslessen en dergelijke. De dansjes kunnen natuurlijk ook gewoon gebruikt worden als vermaak!
Tessa
Oké, Tessa heeft misschien iets minder menselijke trekjes dan Zora en Pepper. Ze kan niet dansen en staat het liefst gewoon stil, maar dat maakt haar niet minder handig. Tessa kan ingezet worden als soort van interactieve agenda. Ze herinnert cliënten aan kleine taken en geplande afspraken en brengt daarmee structuur aan in het dagelijks leven. Ze vertelt je hoe de agenda eruitziet en doet suggesties. Als klap op de vuurpijl kan ze ook nog eens persoonlijke muziek afspelen.
Qbi
Ook bij Qbi hoef je niet bang te zijn dat je haar door de war haalt met een echt mens: haar uiterlijke kenmerken zijn bijzonder te noemen. Maar dat maakt haar niet minder goed in haar werk. Qbi kan helpen bij (fysio)therapeutische doeleinden. Zo kunnen oudereen spellen spelen en oefeningen doen die goed voor balans en lichaam zijn. Op z’n zachtst gezegd een heel handig hulpje voor zorgwerknemers dus.
Robotarm voor in de zorg
Bovenstaande robots worden vaak gebruikt voor het sociale deel, maar er zijn dus ook zorgrobots die puur en alleen praktisch worden ingezet. Een mooi voorbeeld daarvan robotarm Obi. Obi kan voedsel naar de mond van de cliënt brengen waardoor die makkelijker zelf kan beslissen wanneer hij of zij wil eten. Ideaal dus voor mensen met een beperkte arm- en handfunctie.
Anderen vormen van robotica in de zorg
De robots hierboven zijn natuurlijk wel heel specifiek, maar je hebt nog veel meer vormen van robotica in de zorg. Dat kunnen zomaar eens robots zijn die eigenlijk niet voor de zorg bedacht zijn en je zelf ook in huis hebt. Denk daarbij eens aan een robotstofzuigers, die handig zijn voor mensen met beperkingen, maar ook gewoon lekker om te hebben voor de consument in de luie stoel.
Op zoek naar een robotstofzuiger? We zetten de beste 10 robotstofzuigers voor je op een rijtje!
Dit soort robots worden ook weleens (slimme) consumentenrobots genoemd. Naast robotstofzuigers kun je ook uitkomen bij een slimme verlichtingmeter, bewakingscamera of bewegingssensor. Dat geeft het zorgpersoneel een extra ‘handje’ om meerdere cliënten tegelijk in de gaten te houden. Je kunt die apparaten bovendien aan elkaar koppelen. Zie je al voor je hoe een robotstofzuiger door de kamer beweegt, uitgerust met een camera en bewegingssensor? Zo is een begeleider altijd op de hoogte van wat er in de hele kamer van een cliënt gebeurt. Ook vormen van robotica die gebruikt worden voor het helpen bij het benutten van schakelaars en lampen kunnen onder deze noemer geschaard worden. Alles heeft uiteindelijk natuurlijk het doel om lasten van het personeel te verlagen om de cliënt een zo’n fijn mogelijke manier van leven te bieden.
